Павел Андрэевіч Місько
Павел Місько нарадзіўся 14 сакавіка 1931 у сям’і беларускіх сялян у Старцэвічы (цяпер Сцяг) Слуцкага раёна Мінскай вобласці, прайшоў доўгі і насычаны шлях ад сельскага дзяцінства да прызнанага майстра слова. Яго жыццёвы і творчы вопыт адбіліся ў шматлікіх творах, якія захавалі душу беларускага народа і яго гісторыю. Адукацыю ён атрымаў на філалагічным факультэце Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта ў 1955 годзе. Гэта стала падмуркам для яго будучай кар’еры журналіста і пісьменніка.
Першыя крокі ў журналістыцы былі зроблены ў Давыд-Гарадоцкай раённай газеце “Ленінскі сцяг”, дзе ён працаваў адказным сакратаром і намеснікам рэдактара. Гэтая праца наблізіла яго да жыцця звычайных людзей, дала неацэнны досвед разумення іх патрэб і клопатаў. Пазней, з 1959 па 1964 год, ён працаваў карэспандэнтам газеты «Звязда» ў Гродзенскай вобласці, даследуючы жыццё рэгіёна і напаўняючы свае рэпартажы яркімі фарбамі мясцовага каларыту. Паглыбленне ў рэальнасць беларускай глыбінкі стала невычэрпнай крыніцай натхнення для яго будучых літаратурных твораў.
Наступныя этапы яго кар’еры праходзілі ў «Сельскай газеце», дзе ён працаваў літаратурным супрацоўнікам (1964-1967 гг.), затым — загадчыкам аддзела культуры штотыднёвіка «Літаратура і мастацтва» (1967-1971 гг.). На гэтай пазіцыі ён далучыўся да свету высокай літаратуры, пазнаёміўся з вядучымі пісьменнікамі і крытыкамі, і атрымаў каштоўны досвед рэдактарскай працы. Вопыт работы загадчыкам навукова-мастацкага аддзела часопіса «Полымя» (1971-1972 гг.) яшчэ больш паглыбіў яго веды і разуменне літаратурнага працэсу. Нарэшце, з 1972 года, ён займаў пасаду загадчыка рэдакцыі прозы, а з 1976 па 1980 год – намесніка галоўнага рэдактара выдавецтва «Мастацкая літаратура», адыгрываючы ключавую ролю ў публікацыі твораў беларускіх аўтараў. Сяброўства ў Саюзе пісьменнікаў СССР з 1968 года стала прызнаннем яго таленту і ўкладу ў беларускую літаратуру.
Ягоны літаратурны дэбют адбыўся ў 1958 годзе з апавяданнем, апублікаваным у альманаху «Брэст». Першы ж зборнік апавяданняў і аповесцей «Калодзеж» (1967 год) ужо відавочна прадэманстраваў яго майстэрства ў адлюстраванні жыцця беларускай вёскі. Тэматыка пасляваеннага аднаўлення і жыцця сельскіх жыхароў чырвонай ніткай праходзіць праз яго творы, няхай гэта будзе кнігі нарысаў «Гаспадыня лёсу» (1968) і «Дрэва жыцця» (1973), аповесць «Ціхае лета» (1973) або раман «Градабой» (1980). Місько з унікальнай глыбінёй і шчырасцю перадаваў складаныя эмоцыі і ўнутраны свет сваіх герояў, паказваючы іх дужанне за выжыванне і імкненне да лепшага жыцця.
Вялікая Айчынная вайна таксама стала важнай тэмай у яго творчасці. Апавяданні «Цягнік ішоў на захад» (1972) і «Калючае лісце» (1974), а таксама раман «Мора Герадота» (1976) паказваюць вайну не толькі як ваеннае супрацьстаянне, але і як трагедыю, якая пакінула глыбокі след у душах людзей. Ён не баяўся паказваць жорсткасць і бессэнсоўнасць вайны, падкрэсліваючы каштоўнасць міру і чалавечага жыцця.
Місько не абмяжоўваўся толькі сур’ёзнымі тэмамі. Яго творчасць багатая і гумарам, і сатырай. Зборнікі «Дзіўны чалавек» (1972), «Чарці ў трубе» (1978), «Вясельны марафон» (1984), «Лекцыя з адлівам» (1988), «Развітальная экскурсія» (1991) сведчаць аб яго ўменні лёгка і іранічна разглядаць розныя аспекты жыцця. Ён не саромеўся высмейваць чалавечыя заганы і недахопы, але пры гэтым заўсёды захоўваў лагоднасць і гумар. Нават у сваім дэтэктыўна-фантастычным аповядзе «Адміралы Ніла, або Я выбіраю смерць» (1999) ён выявіў сваё нестандартнае мысленне і ўменне ствараць якія інтрыгуюць сюжэты.
У рамане «Хлопцы, кім вы будзеце…» (гл. 1-2, 1990-94) Місько прадставіў сваё бачанне ваеннага і пасляваеннага часу, паказваючы яго праз прызму лёсу канкрэтных людзей. Гэтая праца стала своеасаблівым падвядзеннем вынікаў яго творчай біяграфіі, пацвярджаючы яго здольнасць не толькі яскрава і жыва апісваць падзеі, але і глыбока разумець чалавечую псіхалогію.
Агулам творчасць Паўла Місько характарызуецца глыбокім разуменнем народнага жыцця, увагай да бытавых дэталяў, шчырымі адносінамі да простага чалавека і выкарыстаннем жывой, шматграннай народнай мовы.
Пераклаў на беларускую мову паэму М. Гогаля «Мёртвыя душы», казку П. Яршова «Канёк-гарбунок», паасобныя творы У. Цендракова, У. Лічуціна, Я. Носава, В. Бялова, К. Чукоўскага, перакладаў таксама з украінскай, польскай і балгарскай моў.
У Цэнтральнай навуковай бібліятэцы імя Якуба Коласа НАН Беларусі захоўваюцца працы Паўла Андрэевіча Місько. Замовіць іх можна ва ўніверсальнай чытальнай зале.





