НАН Беларуси в СМИ

Даже перед самыми сложными задачами он никогда не пасует, не ссылается на то, что нет специалистов, оборудования, технологий, а изыскивает возможности и находит решение. С вопроса, чем объясняется такая позиция, и начался разговор с членом-корреспондентом НАН Беларуси, директором Института порошковой металлургии НАН Беларуси Александром Ильющенко.

Моладзь, арыентаваная на навуку, пасля завяршэння першай ступені вышэйшай адукацыі, як правіла, ідзе ў магістратуру. Аднак што рабіць тым, хто задумваецца пра навуку, але не скончыў магістратуру? Сёння ў іх ёсць выбар: або паступіць на вучобу ў магістратуру, або звярнуцца да такой формы падрыхтоўкі, як саіскальніцтва. У Інстытуце падрыхтоўкі навуковых кадраў НАН Беларусі якраз цяпер, у верасні, ідзе прыём дакументаў ад саіскальнікаў на згаданую форму падрыхтоўкі. Нашы саіскальнікі практычна стапрацэнтна дасягаюць сваёй мэты, гаворыць рэктар інстытута Ігар Ганчаронак. Як паведаміла кіраўнік аддзела аспірантуры і дактарантуры інстытута Галіна Рабава, у складзе акадэміі навук адукацыйныя праграмы аспірантуры рэалізуюцца ў 52 навуковых арганізацыях па 136 спецыяльнасцях 14 галін навукі.

Президент поставил перед страной беспрецедентно амбициозные задачи – обеспечить увеличение производства высокотехнологичной, наукоемкой продукции. Однако это нереально сделать без широкого использования науки в жизни белорусского общества, внедрения инноваций в производство. Новое время требует нового сознания, основанного на научных знаниях более высокого качества, харизме и креативности. Его формируют прежде всего преподаватели и учителя. Однако есть проблема, и не одна. Директор Института социологии НАН Беларуси Игорь Котляров рассказывает о результатах соответствующего исследования, проведенного институтом.

Кандидат сельскохозяйственных наук Андрей Чайковский в свои 34 уже два года возглавляет Институт овощеводства НАН Беларуси. Пока он считает преждевременным говорить о каких-то персональных успехах. А вот о коллективе и о том деле, которому служит, рассказывает с удовольствием.

ІІ З'езд вучоных Беларусі пройдзе ў чацвёртым квартале гэтага года. Нацыянальная акадэмія навук Беларусі сумесна з Міністэрствам адукацыі, Міністэрствам культуры пры ўдзеле грамадскага аб'яднання «Беларускі рэспубліканскі саюз моладзі» павінна забяспечыць залучэнне маладых навукоўцаў, а таксама асоб, уключаных у банкі даных адоранай і таленавітай моладзі, да працы па падрыхтоўцы і правядзенні з'езда.

Зацверджаны склад арганізацыйнага камітэта па падрыхтоўцы і правядзенні ІІ з’езда вучоных Беларусі. Гэта прадугледжана пастановай Савета Міністраў ад 30 жніўня 2017 года № 659. Наменікам прэм’ер-міністраў неабходна падаць у аргкамітэт прапановы згодна з напрамкамі па пытаннях падрыхтоўкі і правядзення з’езда, якія курыруюцца. Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі і Дзяржаўнаму камітэту на навуцы і тэхналогіях даручана забяспечыць рэалізацыю і матэрыяльна-тэхнічнае суправаджэнне мерапрыемстваў па падрыхтоўцы і правядзенні з’езда, прадугледзець удзел у ім прадстаўнікоў замежных навуковых арганізацый.

Академик, заслуженный деятель науки Беларуси, доктор биологических наук Анатолий Лобанок — основатель и первый директор Института микробиологии Национальной академии наук Беларуси — одного из ведущих научных учреждений НАН. Более 30 лет он руководил этим коллективом. Сегодня заведует лабораторией ферментов, возглавляет совет по защите докторских и кандидатских диссертаций института и по-прежнему поддерживает в его стенах дух активного творчества и энтузиазма.

Прэзідыум Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі ў адпаведнасці з пунктамі 28 і 29 Статута НАН Беларусі паведамляе аб правядзенні выбараў членаў Акадэміі навук 16 лістапада 2017 г. і наяўнасці вакансій правадзейных членаў (акадэмікаў) і членаў-карэспандэнтаў Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі па шэрагу спецыяльнасцяў.

Президиум Национальной академии наук Беларуси в соответствии с пунктами 28 и 29 Устава НАН Беларуси сообщает о проведении выборов членов Академии наук 16 ноября 2017 г. и наличии вакансий действительных членов (академиков) и членов-корреспондентов Национальной академии наук Беларуси по ряду специальностей.

Есть мнение, что лучше всего о человеке говорят не слова, а поступки. И что скромность — фундамент мудрых. Хотя председателю президиума Национальной академии наук Беларуси, профессору, заслуженному деятелю науки, автору более тысячи научных работ, в том числе более двух десятков книг и монографий, Владимиру Гусакову есть чем гордиться и о чем рассказать.

Беларускім вучоным у сферы развіцця сельскай гаспадаркі штогод даводзіцца адказваць на вялікую колькасць выклікаў, каб наша краіна мела магчымасць прадаваць высакаякасную плодаагароднінную і мяса-малочную прадукцыю на рынках іншых дзяржаў. Пра тое, над чым яны сёння працуюць, падрабязна распавядаюць намеснік генеральнага дырэктара па навуковай рабоце і вытворчасці НПЦ НАН Беларусі па земляробстве Дзмітрый Лужынскі, намеснік генеральнага дырэктара па навуковай рабоце НПЦ НАН па земляробстве Эрома Урбан, намеснік генеральнага дырэктара па ўкараненні і выпрабаваннях НПЦ НАН па механізацыі сельскай гаспадаркі Дзмітрый Комлач, першы намеснік генеральнага дырэктара НПЦ НАН па жывёлагадоўлі Іван Шайко.

Совет Республики отправил на доработку очередной вариант проекта закона «О селекции и семеноводстве сельскохозяйственных растений». Это основополагающий закон, определяющий перспективу развития сельского хозяйства на ближайшие десятилетия. Поэтому необходимо предусмотреть всевозможные риски и проблемы, которые ставит стремительно изменяющаяся ситуация. Все эти вопросы обсуждались на совещании в Совете Республики. В обсуждении приняли участие руководители профильного министерства, научно-практических центров НАН Беларуси, ведущие ученые аграрной науки.

3 жніўня адбылося ганаровае адкрыццё інавацыйнага цэнтра тэхнапарка БНТУ. Гэтую значную падзею прыйшлі раздзяліць з калектывам універсітэта старшыня Дзяржаўнага камітэта па навуцы і тэхналогіях А. Г. Шумілін, першы намеснікміністра адукацыі В. А. Богуш, намеснік міністра аховы здароўя І. Г. Ласіцкі, кіраўнік апарату НАН Беларусі П. А. Віцязь, партнёры і прадстаўнікі навукі, бізнесу і прамысловасці нашай краіны.

Аддзел генеалогіі, геральдыкі і нумізматыкі быў створаны ў 2016 г. у выніку аптымізацыі і рэарганізацыі структуры Інстытута гісторыі НАН Беларусі на базе аддзела спецыяльных гістарычных навук і інфармацыйна-аналітычнай работы. Гісторыя стварэння і працы аддзела яшчэ раз паказвае, што так званыя спецыяльныя гістарычныя навукі пераходзяць ад выканання дапаможных функцый да цалкам самастойнага вывучэння многіх важных праблем гісторыі.

В издательстве "Беларуская навука" вышел сборник "Аксиосфера белорусской науки и пути ее совершенствования. Сборник докладов, выступлений, публикаций в СМИ, приветственных и вступительных слов Председателя Президиума НАН Беларуси академика В. Г. Гусакова".

Впервые в повестку сессии Парламентского Собрания включили вопрос «О повышении эффективности реализации программ Союзного государства». Импровизированную экскурсию о достижениях союзных ученых в области космоса, химии композиционных материалов, электроники и медицины провел глава аппарата НАН Беларуси Петр Витязь.

Складана перадаць эмоцыі чалавека, які на знаходзіць артэфакт мінулых часоў. Гэта амаль як падарожжа на машыне часу. Ёсць людзі, якіх такія эмоцыi суправаджаюць усё жыццё. І якія праводзяць кожны дзень у пошуках добра забытага старога, распавядаючы нам пра гісторыю, культуру, зараджэнне нашай дзяржавы. Пра апошнія даследаванні, планы на гэты год і праблемы, з якімі сутыкаюцца археолагі, расказаў намеснік дырэктара па навуковай рабоце Інстытута гісторыі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі Вадзім Лакіза.

У Беларускім дзяржаўным тэхналагічным універсітэце адбылася ўрачыстая цырымонія ўзнагароджання лаўрэатаў XXIII Рэспубліканскага конкурсу навуковых работ студэнтаў. Да віншаванняў далучыўся і намеснік старшыні прэзідыума Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі Сяргей Кілін.

Центральный ботанический сад для многих из нас — самое красивое и любимое место отдыха. Но для посетителя за кадром остается большая научная работа, которую ЦБС Национальной академии наук Беларуси ведет вот уже 85 лет. Важно и то, что научные изыскания сотрудников ботанического сада внедряются в производство. С какими достижениями ЦБС встречает Год науки, рассказывает заместитель директора по научной работе, кандидат биологических наук Иван Володько.

Каждый третий грант Белорусского республиканского фонда фундаментальных исследований получают молодые ученые, рассказывает председатель фонда академик НАН Беларуси Сергей Гапоненко.

В Национальной академии наук Беларуси провели школу молодого ученого «Ученый под ключ — 2017». Планируется, что школа будет проходить дважды в год — весной и осенью, пояснил председатель совета молодых ученых НАН Беларуси Андрей Иванец.

Первый раз в Институт биоорганической химии Национальной академии наук Беларуси Андрей Свирид пришел лет в 6 – с папой-ученым к нему на работу. С того момента бывал здесь часто. Говорит, буквально вырос в отцовской лаборатории. Когда настала пора выбирать профессию, долго не раздумывал – подал документы в Международный государственный экологический университет им. А. Д. Сахарова (сегодня – Международный государственный экологический институт им. А. Д. Сахарова Белорусского государственного университета). И теперь у него в ИБОХ тоже есть рабочее место – научного сотрудника лаборатории молекулярной диагностики и биотехнологий.

Школу молодого ученого организовали в НАН Беларуси. С 29 мая по 2 июня более 100 человек посетили интенсивный цикл лекций, семинаров, мастер-классов, практических занятий и «круглых столов» с участием ведущих белорусских ученых и приглашенных лекторов. Школу провели под общим названием "Ученый под ключ – 2017". Такая своего рода акция – один из способов поддержки молодых ученых, которая в Национальной академии наук Беларуси целом поставлена очень хорошо и осуществляется на высоком уровне, отметил заместитель председателя совета молодых ученых НАН Александр Шепшелев.

Паводле дадзеных Нацыянальнага статкамітэта, у Беларусі усяго каля 25% навукоўцаў — людзі да 35 гадоў. Да такога ўзросту яны й лічацца маладымі. Старшыня Навуковага савета Беларускага рэспубліканскага фонду фундаментальных даследаванняў акадэмік Сяргей Гапоненка выказаў меркаванне: моладзі патрэбна больш. У 2002-м у Нацыянальнай акадэміі Беларусі быў адноўлены Савет маладых навукоўцаў. Адна з галоўных яго задач — падтрымка маладых навукоўцаў, стварэнне спрыяльных умоў для развіцця талентаў. Аб працы савету і іншых мерах падтрымкі моладзі ў навуцы ішла размова на прэс-канферэнцыі ў Мінску. Таксама выказаліся старшыня СМН Аддзялення хіміі ды навук пра Зямлю НАН Таццяна Пліско, старшыня Савета маладых навукоўцаў НАН Беларусі Андрэй Іванец.

За плячыма навукоўца, нават самага маладога, - дні і гады даследчай работы, збору і аналізу iнфармацыi. А калі пашанцуе - то i адкрыццяў. Але ці ўсім маладым вучоным вядома, адкульбяруцца грошы ў навуцы? Праект «Вучоны пад ключ», якi арганiзавала НАН Беларусі, накiраваны менавiта на тое, як гэта ім растлумачыць. Адкрываць яго будзе старшыня прэзідыума НАН Уладзімір Гусакоў, з лекцыямі выступяць яго першы намеснік Сяргей Чыжык, старшыня ДКНТ Аляксандр Шумілін і многія іншыя. Падрабязнасці расказала старшыня Савета маладых навукоўцаў аддзялення хіміі і навук аб Зямлі НАН Беларусі Таццяна Пліско.

Как наука биоорганическая химия сформирована только в середине прошлого века. Благодаря ее знаниям стало возможно создание важных продуктов - современных лекарств, средств диагностики и многих других. Сегодня Институт биоорганической химии НАН Беларуси - сильная научная база, где решаются актуальные проблемы создания новых веществ. Какие задачи перед собой ставит институт, рассказала заместитель директора по научной и инновационной работе, начальник НПЦ "ХимФармСинтез" член-корреспондент НАН Беларуси Елена Калиниченко.

Перед совещанием о проблемах и перспективах развития белорусской науки Президент ознакомился с выставкой научных и научно-технических достижений, которая была представлена в Национальной академии наук Беларуси. На совещании обсуждалась будущая форма и система функционирования науки в стране.

Беларусь планирует открыть центр трансфера технологий в Египте, сообщил сегодня журналистам председатель Президиума Национальной академии наук Беларуси Владимир Гусаков.

В Национальной академии наук Беларуси прошел финал конкурса "100 идей для Беларуси". На интерактивно выставке-презентации молодые ученые представили более 120 лучших проектов и разработок в различных отраслях науки и техники. Как оценивают результаты и перспективы развития молодежной науки эксперты?

Старшыня Савета Рэспублікі Міхаіл Мясніковіч лічыць, што ўдзельнікаў праекта БРСМ «100 ідэй для Беларусі» трэба матываваць да паступлення ў аспірантуру. Такую думку ён агучыў падчас «Адкрытага дыялогу» на тэму «Навука будучыні — навука маладых». Ідэйным натхняльнікам конкурсу «100 ідэй для Беларусі» выступае грамадскае аб'яднанне «Беларускі рэспубліканскі саюз моладзі». Праект рэалізуецца пры падтрымцы Савета Рэспублікі Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь, міністэрстваў адукацыі і эканомікі, НАН Беларусі, Дзяржкамітэта па навуцы і тэхналогіях, Асацыяцыі абароны інтэлектуальнай уласнасці «БелБрэнд» і Нацыянальнага прэс-цэнтра.

Вучоныя — гэта эліта грамадства, але мы павінны адпавядаць гэтаму званню ў поўнай ступені, пакрэсліў старшыня Прэзідыума Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, акадэмік Уладзімір Гусакоў падчас круглага стала «Дасягненні беларускай навукі — грамадству». Таксама свой пункт гледжання агучылі акадэмік-сакратар Аддзялення фізікі, матэматыкі і інфарматыкі НАН Беларусі Валянцін Арловіч і старшыня Навуковага савета Беларускага рэспубліканскага фонду фундаментальных даследаванняў Сяргей Гапоненка.

Адна з найбольш значных праблем у навуковай сферы заключаецца ў малой колькасці дактароў навук ва ўзросце да 45 гадоў, лічыць старшыня Навуковага савета Беларускага рэспубліканскага фонду фундаментальных даследаванняў Сяргей Гапоненка. Якраз для рашэння гэтых і шэрагу іншых задач сёлета будзе рэалізавана некалькі новых праектаў. Адзін з іх — першая школа маладога навукоўца пад назвай «Малады вучоны пад ключ». Акрамя гэтага, у нас ёсць некалькі ідэй на перспектыву, расказаў намеснік старшыні Савета маладых вучоных Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі Аляксей Труханаў.

Определенный разрыв между ученым и предпринимателем существовал всегда. Но цепочка разработка—производство—потребитель сегодня является очень важной для экономики любого государства. Причем в нынешний век изменения технологических укладов роль ученых многократно возрастает. Как достичь наиболее эффективного и плодотворного сотрудничества науки с производством? Вопрос обуждают заведующий лаборатории теоретической физики Института физики НАН Беларуси, председатель общества физиков Беларуси Юрий Курочкин и заместитель председателя Белорусской научно-промышленной ассоциации Георгий Гриц.

Президент Беларуси Александр Лукашенко провел в НАН Беларуси рабочее совещание по вопросам дальнейшего развития научной сферы. На встрече Минздрав представляли более 30 руководителей и специалистов медуниверситетов, БелМАПО, РНПЦ, академиков и членов-корреспондентов НАН Беларуси. Перед совещанием Глава государства ознакомился с выставкой достижений, на которой были представлены в т. ч. разработки Институтов физиологии, генетики и цитологии, биоорганической химии НАН Беларуси, РПУП «Академфарм».

Роль науки в развитии страны неоценима. На нее возлагаются большие надежды. Эти ожидания подкреплены финансово: государство ежегодно тратит немалые деньги на исследования и разработки. Выяснилось, что из 53 заданий, выполняемых соответствующим НПЦ Национальной академии наук Беларуси, по 7 заданиям выпуск вновь освоенной продукции не начат в течение 3 лет после завершения ее разработки; по 12 заданиям суммарный выпуск вновь освоенной продукции не вышел на запланированные объемы.

Прикладное значение разработок и исследований белорусских ученых растет с каждым годом - об этом свидетельствует выставка научно-технических достижений НАН Беларуси, которую посетил Президент в день проведения совещания, посвященного проблемам и перспективам развития белорусской науки. Что думают о положении дел в научной отрасли профессионалы и те, кто с интересом следит за развитием отечественных инноваций? Своим мнением делятся председатель Президиума НАН Беларуси Владимир Гусаков, первый заместитель председателя Президиума НАН Беларуси Сергйе Чижик и руководитель аппарата НАН Беларуси Петр Витязь.

Чаго не хапае ў распрацоўках айчынных навукоўцаў? Як максімальна зблізіць навуку і галіны гаспадаркі дзяржавы? Гэтыя пытанні падняў у Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі Прэзідэнт падчас нарады аб праблемах і перспектывах развіцця беларускай навукі.

В номере за 21 февраля в материале "Дорогостоящий провал" газета поднимала проблему нехватки отечественных пестицидов. На публикацию отреагировала исполняющая обязанности директора Института биоорганической химии НАН Беларуси Светлана Бабицкая.

Прошедшая в Национальной академии наук Беларуси встреча Президента с учеными — из тех мероприятий, дух и атмосфера которых не менее важны, чем содержание. Это был обстоятельный разговор о нынешнем и будущем белорусской науки.

Александр Лукашенко требует принятия в научной сфере важных решений. Надо, чтобы наука двигалась вперед и развивалась. На этом Глава государства заострил внимание, выступая в Национальной академии наук Беларуси на совещании о проблемах и перспективах развития белорусской науки.